Ο ελληνικός λαός με τον πλούσιο συναισθηματικό του χαρακτήρα έχει να επιδείξει μεγάλη ποικιλία δημοτικών τραγουδιών. Πρώτος ασχολήθηκε με την μελέτη τους ο Γάλλος Κλαύδιος Φοριέλ. Ο Φοριέλ είναι και ο πρώτος που συγκέντρωσε δημοτικά τραγούδια μας σε βιβλίο (1824). Συλλογές εξάλλου δημοτικών τραγουδιών μας τύπωσαν και ο Ιταλός Νικ. Τομαζέο, ο Γερμανός Αρνόλδος Πάσωβ και άλλοι. Ο Φοριέλ είχε υποστηρίξει πώς η νεότερη δημοτική μας ποίηση αποτελεί συνέχεια της αρχαίας.
Η εκφραστικότατη αλλά σχεδόν πάντοτε μελαγχολική μουσική των δημοτικών τραγουδιών μας είναι στενά δεμένη με τους στίχους τους. Η γλώσσα τους πάλι, πού είναι ατόφια η γλώσσα του λαού, αποτελεί ανεξάντλητη πηγή για την μελέτη της εξέλιξής της. Ακριβώς γι’ αυτό, πολλοί μελετητές ασχολήθηκαν με την συγκέντρωση και την έρευνα των δημοτικών μας τραγουδιών. Από τους Έλληνες ιδιαίτερα αξιόλογος είναι ο Νικόλαος Πολίτης ό οποίος ασχολήθηκε συστηματικά με την συλλογή και την διάσωσή τους. Ο Σπυρίδων Ζαμπέλιος, Ο Χρήστος Χριστοβασίλης, ο Άγης Θέρος καί πολλοί άλλοι μας έδωσαν επίσης κείμενα δημοτικών τραγουδιών συγκεντρωμένα σε τόμους.
Τα δημοσιευμένα δημοτικά τραγούδια παρουσιάζουν πολλές φορές παραλλαγές. Γι’αυτό και χρειάζεται συστηματική έρευνα από ειδικούς φιλολόγους, για να εξακριβωθεί το αρχικό τους κείμενο .
Το περιεχόμενο των δημοτικών τραγουδιών μας είναι απλοϊκό. Μέσα όμως στην απλοϊκότητα αυτή εκφράζεται ένας ολόκληρος λαός. Η ποικιλία των δημοτικών τραγουδιών μας είναι μεγάλη. Ο Νικόλαος Πολίτης τα χωρίζει σε ιστορικά, κλεύτικα ακριτικά, παραλογές, τραγούδια της αγάπης, νυφιάτικα, ναναρίσματα, κάλαντα, της ξενιτιάς, μοιρολόγια, του κάτω κόσμου, γνωμικά, εργατικά, βλάχικα και περιγελαστικά. Υπάρχουν όμως και πολλές άλλες κατηγορίες δημοτικών τραγουδιών ,όπως τα παιδικά, τα γιορταστικά και εκείνα που αναφέρονται σε έθιμα. Στην εποχή μας δεν δημιουργούνται καινούργια δημοτικά τραγούδια. Σήμερα γράφονται τα λεγόμενα λαϊκά. Τα λαϊκά είναι διαφορετικής προέλευσης από τα δημοτικά, έχουν όμως απήχηση στις λαϊκές τάξεις.
Από τα δημοτικά μας τραγούδια ιδιαίτερη σημασία έχουν τα κλέφτικα. Γιατί, εκτός από τις ιστορικές πληροφορίες που περικλείνουν, τα κλέφτικα τραγούδια μας προσφέρουν και κατατοπιστική εικόνα της ζωής του λαού μας στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Αξιόλογα είναι και τα τραγούδια της αγάπης. Στα τραγούδια αυτά διαφαίνεται ο βαθύτατος συναισθηματισμός του λαού μας και η ευγένειά του. Για τους συγχρόνους ερευνητές μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα λεγόμενα εργατικά τραγούδια. Είναι εμπνευσμένα από την ζωή των αγροτών, των τεχνιτών και των εργατών και μας δίνουν χαρακτηριστική εικόνα του καθημερινού μόχθου του λαού μας για να εξασφαλίσει τα μέσα διαβίωσης του.
Η αξία των δημοτικών μας τραγουδιών είναι μεγάλη. Τα δημοτικά μας τραγούδια αποτελούν ανεξάντλητο γλωσσικό θησαυρό. Πολλοί είναι οι Έλληνες πού προσφεύγουν στη μελέτη τους για να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους με γνήσιες λέξεις της δημοτικής μας γλώσσας. Αλλά και ώς καλλιτεχνικής έμπνευσης έργα τα δημοτικά μας τραγούδια μαρτυρούν ανώτερη έμφυτη καλλιέργεια πού μας επιτρέπει να τα εντάξουμε στα βασικά κείμενα της λογοτεχνίας μας.
Τα καλαισθητικά εξάλλου στοιχεία τών δημοτικών μας τραγουδιών, οι παρομοιώσεις, οι προσωποποίσεις, οι διάλογοι ως δραματικά στοιχεία και πολλά άλλα είναι άφθονα, έτσι που διάσημοι ξένοι συγγραφείς ,όπως λ.χ.
ο Γκαίτε, τα αγάπησαν και ζήτησαν να μεταφραστούν στη γλώσσα τους. Στα δημοτικά τραγούδια μας, κυριαρχούν η αγάπη στην πατρίδα, στη χριστιανική θρησκεία, στην ελευθερία και γενικότερα στη ζωή, η συμπόνια προς τον συνάνθρωπο , η αναζήτηση της δικαιοσύνης,η εξύμνηση της αρετής και της ανδρείας.
Πηγή :Εγυκλοπαίδια(για σας παιδιά)
Σχόλιον
Οι ανωτέρω αξιόλογοι ερευνητές, παρέλειψαν το σπουδαιότερο. Την μουσική. Είναι αλήθεια, ότι η αποτύπωση τής μουσικής είναι πολύ δύσκολη και η παράλειψή της διευκολύνει. Η μελωδία όμως έχει πρόσωπο. Δεν το παραβλέπεις. Όσο για τον Γκαίτε και άλλους, η ποίησής δεν μεταφράζεται. Και αν αγαπάς την Ελλάδα, δεν μετακινείς από την θέση του ούτε ένα λιθαράκι της.
