Έλλην γλύπτης: (1839, 1919), από τους ποιο σημαντικούς των τελευταίων χρόνων.
Εγεννήθη στον Πύργο της Τήνου, ένα τηνιακό χωριό με μεγάλη παράδοση στην μαρμαρογλυπλτική και στις τέχνες. Έτσι βρέθηκε από πολύ μικρός σε περιβάλλον πολύ ευνοϊκό για το ταλέντο του. Σε παιδική ηλικία, ακολούθησε τον πρωτομάστορα πατέρα του Ιωάννη Φιλιππότη στο Άγιον Όρος. Παρέμεινε στο περιβόλι της Παναγίας, επί έξι έτη και εργάστηκε ως βοηθός του πατρός του, στο στο κτίσιμο της Ιεράς Μονής του Αγίου Παύλου. Το 1853 πήγε στην Κωνσταντινούπολη και εργάστηκε σε μαρμαρογλυφία εγκατεστημένων εκεί συμπατριωτών του.
Το 1855 μόλις 16 ετών άρχισε να σπουδάζει γλυπτική στο Πολυτεχνείον Αθηνών με καθηγητάς τον Γ. Φυτάλη και τον Ι.Κόσσο .Ο Δημήτριος κοντα τους αρίστευσε και ετελείωσε με πολλά βραβεία. Παραλλήλως δε με τα μαθήματά του ,ο άξιος και χαρισματικός γιός, βοηθούσε τον γνωστό αρχιτέκτονα πατέρα του ,στην εργασία του.
Συνέχισε τις σπουδές του στη Ρώμη κοντά στον μεγάλο Γερμανό γλύπτη Βόλφ ,ο οποίος εκτίμησε τις ικανότητες του Έλληνος μαθητού του. Επέστρεψε στην Ελλάδα και φιλοτέχνησε μια προτομή του βασιλέως Γεωργίου Α’.Γιά επιβράβευση της επιτυχημένης εργασίας του, έλαβε βασιλική χορηγία. .Έτσι χάριν της υποτροφίας , την οποία με την αξία του εκέρδισε ,ξαναπήγε στην Ρώμη όπου εμαθήτευσε επί επτά έτη στην Ακαδημία των Ωραίων Τεχνών με καθηγητή και πάλι τον Βόλφ, πάντα με βραβεία και διακρίσεις. Στην καλιτεχνική έκθεση της Ρώμης το 1870, έλαβε το ανώτερο βραβείο.
Επανελθών οριστικώς στην Ελλάδα το 1869 ,εγκατεστάθη στην Αθήνα ,όπου ίδρυσε δικό του εργαστήριον και είχε μια χαρά να δουλέψει για την προκοπή της Τέχνης στην πατρίδα. Αν και διεψεύσθησαν οι προσδοκίες του ,ο Δημήτριος συνέχισε με πάθος.Μάλιστα, έργα του όπως “Ο Μικρός Ψαράς,” ” Η Αναπαυομένη,”και “Ο Θεριστής”, ο οποίος εβραβεύθη στην Ρώμη, έχουν το ξεκίνημά τους αυτήν την εποχή.
Φιλοτεχνούσε ως το τέλος της ζωής του στο εργαστήριό του και μας άφησε προτομές και αγάλματα περίφημα. Στο Α’νεκροταφειον Αθηνών ευρίσκονται έργα δικά του. Τα μνημεία, του Γ.Αβέρωφ, Γεωργαλά ,Ευστρατίου κ.α. Έχουμε και θαυμάσιες προτομές όπως της βασιλόπαιδος Αλεξάνδρας,του
Μαυροκορδάτου ,του Κουμουνδούρου, του βασιλέως Γεωργίου Α ‘,και του πατριάρχου Φωτίου.
Μέσα στα κυριώτερα έργα του είναι ο”Σάτυρος, η “Μνηστευμενη νεκρα,” καθώς και τα προαναφερθέντα, “Ο Θεριστής,” “Ο Μικρός Ψαράς”, “Η Αναπαυομένη ” και ο περίφημος
“Ξυλοθραύστης.”
Το έργον του Δ. Φιλιππότη, ο οποίος είναι γνώστης από καταγωγή της τεχνικής του μαρμάρου, αλλά και “επηρεασμένος από τους κλασικιστικές δασκάλους του, εντάσσεται μέσα στο γενικότερο κλασικιστικό κλίμα ,κάποτε με ψυχρότητα και συμβατικότητα (Μικρός Ψαράς, Θεριστής).Άλλοτε μια εσωτερική διάθεση τον οδηγεί πρός τον ρεαλισμό με περισσότερη τότε ζωντάνια και αλήθεια (Ξυλοθραύστης).
Το σπουδαιότερο και γνωστότερο όλων είναι “Ο Ξυλοθραύστης” του, ένα από τα καλύτερα έργα της νεοελληνικής γλυπτικής. “Ο Ξυλοθραύστης συνδυάζει το σύγχρονο ρεαλισμό με την κλασική αρχαιοελληνική παράδοση. “Το έργο είναι του 1908 ,αλλά το γύψινο προπλασμά του έγινε στο διάστημα 1872 ,1875. “Στο έργο αυτό ,που θεωρείται το καλύτερό του, ο Τήνιος γλύπτης εμφανίζει τις ρεαλιστικές του διαθέσεις, τη γνώση της ανατομίας και τη δυνατότητα της έκφρασης. Παρουσιάζοντας τον Ξυλοθραύστη γυμνό, ο Φιλιππότης συνδέεται με τις κλασικιστικές του ρίζες ,ενώ στο σύνολο του το έργο εμψυχώνεται από τη ζωηρή κίνηση και την ένταση που καθρεφτίζονται στην ωραία ανατομία.
Γενικά ο Ξυλοθραύστης θεωρείται ένα από τα ωραιότερα επιτεύγματα της νεοελληνικής γλυπτικής .”
Η πατρίς το 1915 ,τον ετίμησε με το ελληνικόν Αριστείον Γραμμάτων και Τεχνών .
Επίλογος του μικρού αφιερώματος στον σπουδαίο Έλληνα γλύπτη ο λόγος του ακαδημαϊκού Θωμά Θωμοπούλου : “Η τεχνη του Φιλιππότη θα παραμείνει ως μόνη διαθήκη εις τους τεχνίτας του μέλλοντος. Θα ποδηγετήση και θα διδάξη τους Έλληνας…..”
Επιμέλεια κειμένου
Δήμητρα Μαρμαρινού.
